Jouw immuunsysteem, hoe werkt dat?
Dagelijks wordt ieder mens blootgesteld aan bacteriën, virussen, schimmels en andere ‘giftige’ stoffen. Dat kan je niet tegen gaan en dat hoeft ook niet bij een goed werkend immuunsysteem. Ieder mens heeft vanaf zijn/haar geboorte een immuunsysteem, wat in de loop der jaren verder wordt ontwikkeld. Maar welke lichaamsdelen of processen zorgen hier nu precies voor en hoe werkt dat systeem? Wil je hier meer over weten? Lees dan verder…
Het lichaam kent twee systemen.
- Het eerste systeem is de a-specifieke afweer die zich tegen alle mogelijke ziekteverwekkers richt. Hierin wordt geen onderscheid gemaakt.
- Het tweede systeem is de specifieke afweer die zich rechtstreeks tegen een bepaalde binnendringer richt.
Deze twee samen vormen het immuunsysteem. Alles wat wordt herkend als niet-lichaamseigen wordt door dit systeem aangevallen. De a-specifieke afweer is aangeboren en dus vanaf dag 1 aanwezig. Dat begint al bij de buitenkant, namelijk de huid en slijmvliezen (in de neus, mond, ogen, vagina en urinewegen) die de eerste afweerlinie vormen. Door bijvoorbeeld te huilen , te zweten, speeksel en slijm te vormen, te plassen etc. worden veel lichaamsvreemde stoffen weggespoeld. En ook de huid is opgebouwd uit een ondoordringbare laag dode verhoornde cellen die veel van de dagelijkse lichaamsvreemde stoffen tegenhouden.
Als een ziekteverwekker toch binnen is gekomen, dan gaat de inwendige a-specifieke afweer aan de slag. Dat is de tweede afweerlinie. De witte bloedcellen spelen hierbij bijvoorbeeld een grote rol. Een voorbeeld is een ontstekingsreactie van het lichaam, waarbij o.a. de witte bloedcellen in actie komen. Het lichaam probeert aan de hand van een ontsteking de lichaamsvreemde stof het lichaam weer uit te werken. Witte bloedcellen bestaan uit twee hoofdgroepen, namelijk cellen mét en zonder granulen (een soort blaasjes) die weer onderverdeeld worden in vele subcellen. Bekende subgroepen zijn bijvoorbeeld ‘macrofagen’ en ‘killercellen’, maar er zijn nog veel meer soorten met een specifieke functie.
Na contact met een ziekteverwekker wordt een specifieke afweer ontwikkeld. Dit is de derde afweerlinie. Dit wordt ook wel de primaire immuunreactie genoemd. Het kan 3-6 dagen duren voor het systeem goed werkt. Het systeem heeft een geheugen en zorgt ervoor dat bij een nieuw contact met deze ziekteverwekker het lichaam niet meer ziek wordt. Dit is de secundaire immuunreactie. De reactie is meestal sneller en heviger. Je bent dan immuun geworden voor een bepaalde ziekteverwekker. De Thymus (zwezerik) speelt een grote rol bij het herkennen van lichaamseigen en lichaamsvreemde stoffen. Dit orgaan zit bij kinderen tussen het borstbeen en de luchtpijp en verschrompelt na de pubertijd tot een kleiner orgaan. Na 16 jaar wordt dit orgaan minder actief. Voor de geboorte worden lichaamseigen stoffen al bekend gemaakt aan de Thymus, zodat het lichaam na de geboorte geen antistoffen gaat aanmaken tegen het eigen lichaam.
Zoals aangegeven bouw je in de loop van jouw leven een immuunsysteem op. Vaak op een natuurlijke manier door blootstelling aan ziekteverwekkers en anders middels bijvoorbeeld vaccinatie. Een baby heeft na de geboorte bescherming via moederlijke afweercellen die via de placenta worden geleverd. De eerstelijns afweer wordt zoals aangegeven geregeld via de huid en slijmvlies in de spijsvertering, luchtwegen en genitaliën. Voor een gezonde afweer is het dus belangrijk om de huid en het slijmvlies in de spijsvertering, huid, longen en genitaliën gezond te houden. Maar ook een goede kwaliteit van het bloed en lymfe als 2e afweerlinie is belangrijk. In gezond bloed zitten bijvoorbeeld genoeg en de juiste voedingsstoffen, hormonen, zuurstof, vitaminen etc. Vooral te bereiken via gezonde voeding en leefgewoontes.
Bij een zwakker immuunsysteem door aanwezige ziektes, aangeboren afwijkingen, slechtere leefomstandigheden en leefgewoontes zoals bijvoorbeeld roken, ongezond eten etc. is een mens sneller vatbaar voor lichaamsvreemde indringers zoals het Coronavirus en kunnen de klachten ernstiger vormen aannemen, doordat het immuunsysteem te verzwakt is om het virus goed te bestrijden. Het immuunsysteem kan zich soms ook tegen het eigen lichaam keren en ziet dan eigen cellen als lichaamsvreemde cellen. Dit veroorzaakt de categorie auto-immuunziektes zoals diabetes, coeliakie, reuma, vitiligo, Crohn/ Colitis ulcerosa, psoriasis etc.
03/18/2020