Menstruatieklachten

Uit onderzoek uitgevoerd door Radboud UMC blijkt dat 1/3 van alle vrouwen die ongesteld worden last hebben van menstruatieklachten in zo’n mate dat het dagelijkse leven tijdens menstruatie lastig en pijnlijk is. 50% van alle vrouwen ervaart pijn of ongemak tijdens menstruatie. Velen vinden dat klachten erbij horen, maar is dat wel zo? Vanuit natuurgeneeskunde denken we hier anders over. Wil je hier meer over weten? Lees dan verder…

In het onderzoek dat is uitgevoerd onder 42.000 vrouwen tussen 15 en 45 jaar geven 33% van de ondervraagden aan dat ze maandelijks last hebben van heftige buikpijn, psychische klachten, PMS, zwaardere vermoeidheid, huidklachten, lage rugklachten etc. Deze vrouwen geven daarbij aan dat werken, sporten, naar school gaan etc. in die periode lastig is en ze zich door de dagen slepen, wachtend tot de menstruatie weer voorbij is. Dit is het eerste onderzoek rondom menstruele klachten dat op deze grote schaal is uitgevoerd. Er rust vaak nog een taboe op. Vrouwen wordt vaak verteld of geloven dat klachten erbij horen en dat ze gewoon even de tanden op elkaar moeten zetten en door moeten gaan zonder ‘zeuren’. Vaak is er ook weinig keus. Jezelf ziekmelden met deze klachten op werk of school wordt te vaak niet geaccepteerd. Zeker niet als dat een maandelijks terugkerend probleem is. Maar ook vrouwen onderling praten niet vaak over menstruatie en bijbehorende klachten. Dat geldt ook voor klachten rondom de overgang, maar daarover in een latere nieuwsbrief een apart artikel.

Er kunnen medische problemen ten grondslag liggen aan menstruatieklachten. Zo is endometriose een chronisch probleem wat regelmatig voorkomt (bij 7%-10% van alle vrouwen). Daarbij komt weefsel dat lijkt op baarmoederslijmvlies meestal in de buikholte terecht en veroorzaakt rondom de menstruatie veel (pijn)klachten omdat het weefsel een ontstekingsrectie geeft. Dit kan ook onvruchtbaarheid veroorzaken. Andere medische problemen die heftigere menstruatieklachten kunnen veroorzaken zijn adenomyose (baarmoederslijmvlies groeit in de onderliggende spierlaag van de baarmoeder bij ongeveer 1% van de vrouwen) een vleesboom (een goedaardige verdikking in de baarmoederwand) of chronische ontstekingen in het kleine bekken. Niet alle genoemde medische problemen hoeven klachten te geven. Zo wordt geschat dat 50% van alle vrouwen een vleesboom hebben, zonder hier klachten van te krijgen. Toch is het wel belangrijk om hevige (pijn)klachten rondom de menstruatie te laten onderzoeken om bijvoorbeeld endometriose uit te sluiten.

Regulier is er weinig behandeling mogelijk die ingezet kan worden bij menstruatieklachten die geen medische oorzaak hebben zoals hierboven genoemd. Vaak wordt een zwaardere pijnstiller voorgeschreven, hormoonbehandeling, het plaatsen van een hormoonspiraal of het slikken van de pil. Daarmee kunnen de klachten in min of meerdere mate onderdrukt worden, maar het lost het probleem niet op. Vaak zien we in de praktijk dat het probleem dan wordt verplaatst naar andere gebieden met nieuwe klachten. Ik zal toelichten waarom. Laat ik beginnen met te zeggen dat menstruatieklachten er niet bij horen. Een gezonde menstruatie hoort gemiddeld elke 4 weken te komen met een op- en afbouw qua bloedverlies en kleur van het bloed tussen 4-6 dagen, waarin helderrood bloed te zien is zonder stolsels. Iedere vrouw is anders en er zit dus zeker verschil in menstruatie, maar dit geeft een gemiddeld beeld wat je kan vergelijken met jouw menstruatie.

Zoals al eerder verteld in vorige nieuwsbrieven (terug te lezen via de website) heeft het lichaam 4 primaire uitscheidingsorganen. Je spijsvertering, lever, longen en nieren. Daarnaast heeft het lichaam 2 secundaire uitscheidingsorganen die gaan uitscheiden als de primaire organen belast zijn waardoor ze niet meer optimaal werken. Het lichaam doet wat het kan. Die secundaire organen zijn de huid en de geslachtsorganen. Bij vrouwen is die uitscheiding de menstruatie. Als daar dus problemen ontstaan in welke vorm dan ook, mag je ervan uitgaan dat de primaire organen (1 of meerdere) niet meer optimaal werken en de menstruatie een deel gaat overnemen van die uitscheiding wat vaak klachten met zich mee kan brengen. Als je primaire organen hun werk optimaal zouden doen, heb je wel elke vier weken je menstruatie, maar hoef je daar geen klachten bij te ervaren. Juist het plaatsen van een hormoonspiraal of het (door)slikken van de pil om de menstruatie te stoppen zorgt ervoor dat die manier van uitscheiden wordt afgekapt. Zo kunnen afvalstoffen die uitgescheiden werden via je menstruatie niet meer voldoende weggesluisd worden en kunnen er andere klachten gaan ontstaan.

Ook de hormoonhuishouding speelt een belangrijke rol bij menstruatie. Vanuit de hypofyse en de hypothalamus in de hersenen wordt de aanmaak van hormonen aangestuurd via diverse organen, waaronder de eierstokken. Dit orgaan maakt de hormonen oestradiol (oestrogeen) en progesteron aan. Als je veel bloedverlies hebt tijdens de menstruatie, kan dit betekenen dat er een tekort is aan progesteron en/ of een teveel aan oestrogeen. Dat geldt ook voor andere menstruele klachten zoals vleesbomen, vocht vasthouden, pijnlijke gewrichten, huidproblemen, slecht slapen, pijnlijke menstruatie, hoofdpijn/ migraine, PMS, endometriose etc.

Een tekort aan progesteron kan o.a. veroorzaakt worden door stress (aanmaak van hormoon cortisol wat progesteron blokkeert) of schildklierproblemen (kan ook vruchtbaarheidsproblemen veroorzaken).

Een teveel aan oestrogeen kan veroorzaakt worden door overgewicht (vetweefsel produceert oestrogeen), xeno-oestrogenen in plastic, zware metalen en cosmetica, stress (omdat progesteron dan daalt, ontstaat er een oestrogeen dominantie), schildklierproblemen, anticonceptie in de vorm van de pil en hormoonspiraal die oestrogeen in je lichaam brengen, voeding en/of uitputting van de bijnier.

Alle hormonen worden afgebroken in de lever, dus als deze onvoldoende functioneert, dan gaat de hormoonhuishouding spaak lopen omdat er in plaats van een goede afbraak een tussenproduct in de bloedbaan verdwijnt. Zo ontstaan er klachten bij o.a. de menstruatie. Een gezonde lever is dus essentieel. Maar ook de spijsvertering is belangrijk voor de hormoonhuishouding. Dit geldt overigens niet alleen voor vrouwen, maar net zo goed voor mannen. Hoewel in andere verhoudingen hebben zij dezelfde hormonen en werking en kunnen ook zij klachten krijgen op basis van een hormonale disbalans.

Vanuit natuurgeneeskunde is hier veel aan te doen zonder hormonale ingrepen die de hormoonhuishouding verstoren op de langere termijn. Door holistisch te kijken kan de oorzaak achterhaald worden en de klachten de ene keer vrij snel en makkelijk en de andere keer met intensievere therapie aangepakt worden. Dat hangt vaak af van de leeftijd en de ziektegeschiedenis. Wat iedere vrouw kan doen voor zichzelf en wat ik iedereen op het hart wil drukken is om de menstruatie niet stop te zetten als het enigszins kan. Slik je bijvoorbeeld de pil? Houd dan de stopweken aan om ongesteld te worden. Hoe lastig dit soms ook uitkomt. Zie het als een mooie reiniging van je lichaam. Daarnaast is beweging belangrijk. Dat stimuleert de aanmaak van spierweefsel en energiehuishouding en dat zorgt ervoor dat het hormonale systeem beter gaat lopen. Ook met voeding en het wel/niet binnen krijgen van schadelijke stoffen kan je al grote slagen maken voor een gezondere hormoonhuishouding. Wil je eens komen praten over menstruatieklachten? Maak gerust een afspraak.

05/01/2019